بررسی اثر بورون و آلومینیوم بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در گیاه لیسیانتوس (eustoma grandiflora)

گیاه لیسیانتوس علاوه بر اهمیت اقتصادی- تجاری، به دلیل مقاومت به گرما و پاتوژن نیز مورد توجه است. اما بهبود رشد این گیاه در حضور فلز سمی آلومینیوم، موضوعی است که به تازگی به آن پرداخته شده و در عین حال اهمیت این گیاه زینتی را دو چندان نموده است. آلومینیوم (al) فراوانترین فلز پوسته زمین و سومین عنصر فراوان موجود در آن است که با حل شدن در خاک-هایی با ph اسیدی (5ph < )، درگیاه ایجاد تنش یا سمیت می کند. این درحالی است که در مطالعه قبلی بر خلاف گیاهان حساس به آلومینیوم، با کاهش فعالیت آنزیم پراکسیداز در ریشه لیسیانتوس و کاهش میزان چوبی شدن و بدنبال آن تاخیر در غیر قابل انعطاف شدن دیواره و پیری سلول ها در ریشه و برگ، بر رشد لیسیانتوس اثر تحریکی نشان داد. بورون (b) تنها عنصر غیر فلزی در میان عناصر کمیاب یا ریزمغذی های گیاهی است و شناخته شده ترین نقش آن درگیاهان، تثبیت شبکه پکتینی دیواره سلولی و حفظ تمامیت و عملکرد غشا است. از سوی دیگر بیشترین جذب آلومینیوم نیز در آپوپلاسم و دیواره پکتینی رخ می دهد. لذا این پژوهش با بررسی تاثیر ریز مغذی بورون (0، 5/0 و ppm 1) و آلومینیوم (µm 880) بمدت 24 ساعت، بر فاکتورهای رشد و سیستم آنتی اکسیدان قلمه های ریشه دار شده گیاه لیسیانتوس، بعنوان گیاهی که در حضور آلومینیوم بهتر رشد می کند، صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده حاکی از آنست که تحمل گیاه لیسیانتوس به آلومینیوم و مقادیر اضافی و نیز کمبود عنصر کم مصرف بورون، احتمالا در ارتباط با فعال شدن سیستم آنتی اکسیدان، افزایش محتوای قند، فلاونوئید کل و آنتوسیانین به منظور از بین بردن رادیکال های آزاد است. همچنین میزان بیان ژن کاتالاز بعنوان عامل کلیدی و تنظیم کننده در این سیستم به صورت نیمه کمی انجام شد و نشان داد فعالیت کاتالاز در حضور آلومینیوم و غلظت های بورون نه تنها در سطح پروتئین و فعالیت آنزیمی بلکه در سطح سلولی نیز تغییر می کند و این تغییر بر فعالیت سایر آنزیم های سیستم تاثیرگذار است. از دیگر موارد انجام شده در این تحقیق کشت موفق درون شیشه این گیاه است که به نوبه خود دستمایه ای مطمئن برای مطالعه مسیرهای علامت رسانی و مکانیسم های مقاومت را فراهم می کند.